Trong bối cảnh kinh doanh đầy biến động hiện nay, việc sở hữu và phát triển kỹ năng lãnh đạo xuất sắc không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc với mọi nhà quản trị. Theo khảo sát của PwC năm 2023, có đến 77% CEO toàn cầu cho rằng thiếu hụt nhân tài lãnh đạo là thách thức lớn nhất của doanh nghiệp. Tại Việt Nam, con số này thậm chí còn cao hơn khi nhiều doanh nghiệp đang trong giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ, đòi hỏi những người lãnh đạo phải liên tục cập nhật và nâng cao năng lực của mình.
Kỹ năng lãnh đạo là gì và tại sao quan trọng với doanh nghiệp
Kỹ năng lãnh đạo là gì? Đây là tập hợp các năng lực giúp một người có thể định hướng, truyền cảm hứng và dẫn dắt người khác hướng tới mục tiêu chung. Không chỉ đơn thuần là việc ra lệnh hay quản lý công việc, kỹ năng lãnh đạo thực sự bao gồm khả năng tạo tầm nhìn, xây dựng niềm tin và phát triển con người.
Trong môi trường doanh nghiệp Việt Nam, kỹ năng lãnh đạo đóng vai trò then chốt trong việc xác định thành bại của tổ chức. Một nhà lãnh đạo giỏi không chỉ giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu kinh doanh mà còn tạo ra văn hóa làm việc tích cực, thu hút và giữ chân nhân tài. Theo nghiên cứu của Viện Quản trị Kinh doanh FSB, các doanh nghiệp có đội ngũ lãnh đạo mạnh thường có tốc độ tăng trưởng cao hơn 23% so với mức trung bình ngành.
Đặc biệt trong thời đại số hóa và hội nhập quốc tế, kỹ năng lãnh đạo càng trở nên quan trọng khi các nhà quản trị phải đối mặt với những thay đổi liên tục về công nghệ, thị trường và kỳ vọng của khách hàng. Họ cần có khả năng dẫn dắt tổ chức vượt qua những thách thức phức tạp, đồng thời nắm bắt cơ hội phát triển trong môi trường cạnh tranh khốc liệt.
7 kỹ năng lãnh đạo cốt lõi mọi nhà quản trị cần có
Kỹ năng giao tiếp và lắng nghe
Giao tiếp hiệu quả là nền tảng của mọi hoạt động lãnh đạo thành công. Một nhà lãnh đạo giỏi phải biết cách truyền đạt tầm nhìn, chiến lược và kỳ vọng một cách rõ ràng, thuyết phục. Điều này không chỉ bao gồm khả năng nói và viết mà còn cả nghệ thuật lắng nghe chủ động. Khi lãnh đạo biết lắng nghe, họ có thể hiểu sâu sắc nhu cầu của nhân viên, nắm bắt được những ý tưởng sáng tạo và xây dựng mối quan hệ tin cậy trong tổ chức.
Kỹ năng ra quyết định
Trong môi trường kinh doanh đầy áp lực, khả năng ra quyết định nhanh chóng và chính xác là yếu tố sống còn. Nhà lãnh đạo cần phân tích thông tin từ nhiều nguồn, đánh giá rủi ro và đưa ra lựa chọn tối ưu trong thời gian ngắn nhất. Kỹ năng này đòi hỏi sự kết hợp giữa tư duy logic, kinh nghiệm thực tế và đôi khi là cả trực giác kinh doanh nhạy bén.
Kỹ năng tư duy chiến lược
Tư duy chiến lược giúp nhà lãnh đạo nhìn xa trông rộng, vạch ra hướng đi dài hạn cho tổ chức. Họ cần có khả năng phân tích xu hướng thị trường, dự báo thay đổi và xây dựng kế hoạch phát triển bền vững. Kỹ năng này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu, khi doanh nghiệp Việt Nam cần tìm vị thế riêng trên thị trường quốc tế.
Kỹ năng quản lý cảm xúc
Trí tuệ cảm xúc là yếu tố quan trọng giúp nhà lãnh đạo duy trì sự bình tĩnh trong mọi tình huống. Họ cần kiểm soát cảm xúc bản thân, đồng thời nhận biết và đáp ứng phù hợp với cảm xúc của người khác. Điều này giúp tạo môi trường làm việc tích cực và giải quyết xung đột hiệu quả.
Kỹ năng truyền cảm hứng
Một nhà lãnh đạo thực sự phải là người truyền cảm hứng, khơi dậy động lực nội tại của nhân viên. Họ cần tạo ra tầm nhìn hấp dẫn, kết nối mục tiêu cá nhân với mục tiêu tổ chức, và khuyến khích mọi người vượt qua giới hạn bản thân. Kỹ năng này đặc biệt quan trọng khi dẫn dắt thế hệ nhân viên trẻ với kỳ vọng cao về ý nghĩa công việc.
Kỹ năng ủy quyền và phát triển nhân viên
Lãnh đạo hiệu quả không phải làm mọi việc một mình mà biết cách ủy quyền hợp lý và phát triển đội ngũ. Họ cần nhận diện năng lực của từng thành viên, giao việc phù hợp và tạo cơ hội phát triển. Điều này không chỉ giúp tăng hiệu suất làm việc mà còn xây dựng đội ngũ kế thừa vững mạnh cho tổ chức.
Kỹ năng thích ứng và đổi mới
Trong thời đại công nghệ số, khả năng thích ứng nhanh với thay đổi và thúc đẩy đổi mới sáng tạo là yếu tố then chốt. Nhà lãnh đạo cần có tư duy mở, sẵn sàng học hỏi công nghệ mới và khuyến khích văn hóa đổi mới trong tổ chức. Họ phải là người tiên phong trong việc áp dụng các giải pháp mới để nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Phương pháp phát triển kỹ năng lãnh đạo hiệu quả
Học hỏi từ kinh nghiệm thực tế
Kinh nghiệm thực tế là trường học tốt nhất để rèn luyện kỹ năng lãnh đạo. Nhà quản trị nên chủ động tìm kiếm cơ hội thử thách bản thân qua các dự án mới, vị trí công việc đa dạng hoặc tham gia giải quyết các vấn đề phức tạp của tổ chức. Mỗi thành công và thất bại đều là bài học quý giá giúp hoàn thiện năng lực lãnh đạo.
Ví dụ điển hình là ông Nguyễn Đăng Quang, Chủ tịch Masan Group, đã trải qua nhiều vị trí khác nhau từ tài chính đến marketing trước khi trở thành nhà lãnh đạo hàng đầu. Quá trình tích lũy kinh nghiệm đa chiều này giúp ông có cái nhìn toàn diện và khả năng ra quyết định vượt trội trong việc phát triển tập đoàn.
Tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu
Đào tạo chuyên nghiệp cung cấp kiến thức hệ thống và phương pháp luận khoa học để phát triển kỹ năng lãnh đạo. Các khóa học chất lượng cao không chỉ truyền đạt lý thuyết mà còn tạo cơ hội thực hành, trao đổi kinh nghiệm với chuyên gia và đồng nghiệp. Đặc biệt, các chương trình như Global MiniMBA FPT hay SMM 4.0 FPT được thiết kế riêng cho lãnh đạo cấp cao, giúp nâng cao năng lực quản trị toàn diện trong bối cảnh hội nhập.
Xây dựng mạng lưới mentor
Mentor là người thầy, người dẫn đường có kinh nghiệm sẽ chia sẻ bài học thực tế và định hướng phát triển cho nhà lãnh đạo trẻ. Việc có một mentor giỏi giúp rút ngắn thời gian học hỏi, tránh những sai lầm không đáng có và mở rộng tầm nhìn. Nhiều CEO thành công tại Việt Nam đều có mentor đồng hành trong suốt hành trình phát triển sự nghiệp.
Những thách thức phổ biến khi phát triển kỹ năng lãnh đạo
Phát triển kỹ năng lãnh đạo không phải con đường trải đầy hoa hồng. Nhiều nhà quản trị Việt Nam gặp phải thách thức về thời gian khi phải cân bằng giữa công việc hiện tại và việc học tập nâng cao. Áp lực công việc hàng ngày khiến họ khó dành thời gian cho việc phát triển bản thân một cách có hệ thống.
Thách thức thứ hai là khoảng cách giữa lý thuyết và thực hành. Nhiều người học được kiến thức nhưng gặp khó khăn khi áp dụng vào môi trường làm việc cụ thể. Điều này đòi hỏi quá trình thử nghiệm, điều chỉnh liên tục và đôi khi phải chấp nhận thất bại để học hỏi.
Văn hóa tổ chức truyền thống cũng là rào cản lớn. Trong nhiều doanh nghiệp Việt Nam, phong cách lãnh đạo gia trưởng vẫn còn phổ biến, khiến việc áp dụng các phương pháp lãnh đạo hiện đại gặp nhiều trở ngại. Nhà lãnh đạo cần kiên trì và khéo léo để thay đổi dần dần văn hóa tổ chức.
Cuối cùng, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và thay đổi liên tục của thị trường đòi hỏi nhà lãnh đạo phải không ngừng cập nhật kiến thức. Điều này tạo áp lực lớn, đặc biệt với những người lãnh đạo lớn tuổi chưa quen với việc học tập suốt đời.
Lộ trình phát triển kỹ năng lãnh đạo cho nhà quản trị Việt Nam
Xây dựng lộ trình phát triển kỹ năng lãnh đạo cần bắt đầu từ việc đánh giá năng lực hiện tại. Nhà quản trị nên sử dụng các công cụ đánh giá 360 độ hoặc tham khảo ý kiến chuyên gia để xác định điểm mạnh và điểm cần cải thiện. Từ đó, thiết lập mục tiêu phát triển cụ thể, đo lường được trong từng giai đoạn.
Giai đoạn đầu nên tập trung vào các kỹ năng nền tảng như giao tiếp, ra quyết định và quản lý cảm xúc. Đây là những kỹ năng cần thiết cho mọi cấp độ lãnh đạo. Sau khi nắm vững nền tảng, nhà quản trị có thể phát triển các kỹ năng nâng cao như tư duy chiến lược, lãnh đạo đổi mới sáng tạo.
Việc kết hợp nhiều phương pháp học tập sẽ mang lại hiệu quả tối ưu. Ngoài tự học qua sách vở, video, nhà lãnh đạo nên tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu, hội thảo chuyên đề và các hoạt động networking. Đặc biệt, các chương trình đào tạo cao cấp như HRMM về quản trị nhân sự hay khóa học AI trong quản trị nhân sự sẽ cung cấp kiến thức cập nhật nhất về xu hướng quản lý hiện đại.
Thực hành là yếu tố then chốt trong quá trình phát triển. Nhà lãnh đạo cần tạo cơ hội áp dụng kiến thức mới vào công việc hàng ngày, thử nghiệm các phương pháp khác nhau và rút kinh nghiệm từ kết quả thực tế. Việc nhận phản hồi thường xuyên từ đồng nghiệp và nhân viên cũng giúp điều chỉnh và hoàn thiện kỹ năng.
Kỹ năng lãnh đạo không phải là tài năng bẩm sinh mà là kết quả của quá trình học hỏi và rèn luyện không ngừng. Trong bối cảnh kinh doanh đầy thách thức hiện nay, việc đầu tư phát triển năng lực lãnh đạo là quyết định chiến lược giúp doanh nghiệp Việt Nam nâng cao sức cạnh tranh và phát triển bền vững. Hãy bắt đầu hành trình phát triển kỹ năng lãnh đạo của bạn ngay hôm nay để trở thành nhà quản trị xuất sắc, dẫn dắt tổ chức vượt qua mọi thử thách và đạt được thành công vượt trội.
Hãy liên hệ sớm với FPT theo số hotline 0904.922.211 (Hà Nội) – 0904.959.393 (HCM) để nhận được tư vấn nghệ thuật lãnh đạo và các khóa học chất lượng cao tại FPT nhé!
