Thực chất “Lãnh đạo là gì?”
Lãnh đạo không liên quan gì đến thâm niên hoặc vị trí trong hệ thống phân cấp của một công ty. Có nhiều người cho rằng hầu hết các giám đốc điều hành cấp cao của công ty chính là “Lãnh đạo”. Nhưng thực chất họ chỉ là những “Giám đốc điều hành cấp cao”. “Lãnh đạo” không được tạo ra từ việc chúng ta đạt đến mức lương hay cấp bậc nhất định.
Lãnh đạo không liên quan gì với chức danh. Tương tự như điều trên, không phải chúng ta mang chức danh ở cấp bậc “C” (CEO, CFO, COO…) thì chúng ta được gọi là ‘Lãnh đạo”. Trong thực tế, chúng ta có thể là “lãnh đạo” của một tôn giáo, của khu phố, của gia đình, mà không cần phải có một danh hiệu.
Lãnh đạo không liên quan gì đến phẩm chất cá nhân. Khi nhắc đến từ “Lãnh đạo”, hầu hết mọi người đều nghĩ về một người lôi cuốn, độc đoán và có trách nhiệm. Chúng ta thường nghĩ về Tướng Patton hay Tổng thống Lincoln. Nhưng “Lãnh đạo” không phải là một tính từ. Chúng ta không cần những đặc điểm lôi cuốn hướng ngoại để thực hành lãnh đạo. Và những người có sức thu hút thì không tự động lãnh đạo.
Lãnh đạo không phải là quản lý. Đó là điều quan trọng nhất. Lãnh đạo không đồng nghĩa với quản lý. Người quản lý cần lập kế hoạch, đo lường, giám sát, điều phối, giải quyết, tuyển dụng, và nhiều thứ khác nữa. Nói chung, các nhà quản lý thì quản lý mọi thứ. Còn nhà “Lãnh đạo” thì dẫn dắt mọi người.
Vậy thì, câu hỏi đặt ra lần nữa: “Lãnh đạo” là gì?
Chúng ta hãy xem một số định nghĩa về “Lãnh đạo” của một số doanh nhân bậc nhất ở mọi thời đại và hãy cùng phân tích xem có điều gì chưa đúng trong định nghĩa của họ.
Peter Drucker: “Định nghĩa duy nhất của một nhà lãnh đạo là một người có nhiều cấp dưới đi theo “.
Định nghĩa của Drucker đơn giản đến mức nguy hiểm. Đội trưởng mới của một quân đội chỉ huy 200 quân sĩ. Anh ta không bao giờ rời khỏi phòng của mình và không bao giờ nói một lời với bất kỳ ai trong đơn vị mình. Có thể các quân lệnh được đưa ra thông qua một cấp dưới. Theo mặc định, quân đội của anh ta phải “làm theo” mệnh lệnh. Tuy nhiên vị đội trưởng này có thật sự là một “Lãnh đạo”? Chỉ huy có nhưng lãnh đạo thì không. Drucker tất nhiên là một nhà tư tưởng kinh doanh hiện đại xuất sắc, nhưng định nghĩa của ông về người lãnh đạo là quá đơn giản.
Mỗi mùa xuân, chúng ta có một tầm nhìn cho một khu vườn. Và trải qua nhiều giai đoạn và công việc, chúng ta thu hoạch được cà rốt và cà chua. Điều đó trở thành “hiện thực”. Tuy nhiên chúng ta có phải là người lãnh đạo? Không, chúng ta chỉ là một người làm vườn. Định nghĩa của Bennis dường như đã quên mất “những người khác”.Bill Gates: “Vào đầu thế kỷ tới, các nhà lãnh đạo sẽ là người sẽ trao quyền cho những người khác.”
Trong định nghĩa này, chúng ta thấy có “những người khác” và trao quyền. Trao quyền là một điều tốt, nhưng với mục đích gì? Nếu chúng ta trao quyền cho người không phù hợp, họ sẽ không thể phát huy được năng lực và không thể đóng góp cho tổ chức. Định nghĩa của Gates đã thiếu mục đích hoặc tầm nhìn.
John Maxwell: “Lãnh đạo là sự ảnh hưởng, không hơn, không kém.”
Tôi thích sự tối giản, nhưng định nghĩa này lại quá rút gọn. Một tên cướp với vũ khí có “sự ảnh hưởng” đến nạn nhân của mình. Một người quản lý có quyền sa thải các thành viên trong nhóm, điều này mang lại cho anh ta rất nhiều ảnh hưởng. Nhưng liệu ảnh hưởng này có làm cho tên cướp hay người quản lý trở thành một nhà lãnh đạo? Định nghĩa của Maxwell đã bỏ qua nguyên nhân ảnh hưởng.
ĐỊNH NGHĨA: Lãnh đạo là một quá trình ảnh hưởng từ xã hội nhằm tối đa hóa nỗ lực của người khác để đạt được mục tiêu.Chúng ta cần lưu ý đến các yếu tố chính của định nghĩa về “Lãnh đạo”:
– Lãnh đạo xuất phát từ ảnh hưởng xã hội chứ không phải từ quyền hạn hay quyền lực.
– Lãnh đạo không cần thông qua “cấp dưới” để đưa ra mệnh lệnh.
– Có nhiều phong cách, con đường dẫn đến lãnh đạo hiệu quả mà không cần đề cập đến đặc điểm tính cách, thuộc tính hoặc thậm chí là danh hiệu.
– Lãnh đạo cần có tầm nhìn và mục tiêu rõ ràng để tạo ra kết quả mong đợi.
Cuối cùng, điều làm cho định nghĩa này khác biệt với nhiều định nghĩa hiện có là việc đưa vào cụm từ “tối đa hóa các nỗ lực”. Chúng ta cần sự tham gia của nhân viên và các nhân viên cần cam kết thực hiện các nỗ lực của mình
Lãnh đạo không chỉ tạo ra nỗ lực cho mọi người mà còn tối đa hóa những nỗ lực đó. Chẳng hạn thay vì kêu gọi mọi người hãy đứng xếp hàng và leo lên đỉnh núi, nhà lãnh đạo sẽ cùng mọi người tìm ra cách thể leo lên đỉnh núi một cách nhanh nhất và sẵn sàng trao tặng phần thưởng cho người xứng đáng.
