Dưới đây là năm lời khuyên về xây dựng và phát triển doanh nghiệp của các nhà lãnh đạo luôn luôn đổi mới và có tầm ảnh hưởng. Những lời khuyên này không chỉ hữu ích cho thời kỳ khủng hoảng mà còn phù hợp với giai đoạn phục hồi của các doanh nghiệp
Khi cuộc khủng hoảng đến, đừng lãng phí thời gian
Khi cả thế giới chìm trong phong tỏa vì Covid-19 vào tháng 3/2020 thì rõ ràng nhu cầu ăn diện của người Mỹ cũng giảm xuống. Bà Jennifer Hyman, Nhà đồng sáng lập kiêm CEO của hãng thời trang khổng lồ Rent The Runway đã chứng kiến việc kinh doanh của công ty mình bị đóng băng.
Dịch vụ cho thuê những trang phục dạ tiệc đặc biệt của công ty đã phải tạm dừng hoạt động trong thời kỳ này. Các tài khoản sử dụng dịch vụ thuê quần áo để đi làm (chiếm khoảng 75% khách hàng của công ty) cũng hủy hoặc tạm dừng sử dụng dịch vụ hàng loạt. Đến tháng 5/2020, chỉ có 30% tài khoản trong số này còn hoạt động.
Đây là một thời kỳ thật sự kinh hoàng, nhưng Hyman đã sử dụng chính khoảng dừng bất ngờ này để thực hiện những cải cách mà bình thường Rent The Runway sẽ không thể thực hiện được khi đang kinh doanh với công suất tối đa.
Trả lời Forbes vào tháng 6 vừa rồi, Hyman cho biết: “Chúng tôi sẽ không để năm 2020 trở nên lãng phí. Đại dịch thật khủng khiếp, nhưng cũng là thời điểm cho sự sáng tạo và đổi mới”. Khi nhìn mọi thứ qua lăng kính tích cực thì rõ ràng chúng tôi sẽ không bao giờ có cơ hội để thay đổi quy trình hoạt động trong thời kỳ công ty phát triển như vũ bão.”
Con bão đã lắng xuống và trong thời kỳ đó Hyman đã cải tiến mô hình giá của Rent The Runway, tăng cường các hoạt động cập nhật và tự động hóa tại các trung tâm hoàn tất đơn hàng (fullfillment centers) của công ty ở New Jersey và Texas.
Cô đầu tư vào AI, hệ thống nhận dạng bằng sóng vô tuyến và rô bốt để phân loại, làm sạch và vận chuyển hàng hóa một cách hiệu quả hơn. Nhờ những cải tiến này, Rent the Runway đã tránh được việc phải mở thêm một trung tâm phân phối đắt đỏ, đồng thời thiết lập được một hệ thống giúp công ty phát triển hơn trong tương lai.
Những động thái này đã giúp cho Rent The Runway nhanh chóng phục hồi vào mùa xuân năm ngoái khi chính phủ tổ chức tiêm chủng và xã hội được mở cửa trở lại. Đến tháng 10/2021, Rent The Runway đã chính thức được niêm yết trên sàn chứng khoán Nasdaq.
Tập trung, tập trung, tập trung
Để xây dựng một nền tảng âm nhạc trực tuyến siêu phẩm, Giám đốc điều hành của Spotify – Daniel Ek đã dành thời gian công sức để thiết kế những hiệu ứng công nghệ đẹp mắt, mang đến cho người nghe trải nghiệm tốt hơn.
Ngoài ra anh cũng phải thuyết phục những nhạc sĩ và các công ty thu âm rằng tương lai của âm nhạc không nằm ở tác quyền mà là khả năng tiếp cận người dùng qua các trang web trực tuyến.
Daniel đã thành công. Trong quá trình đó, anh đã tạo ra tài sản cho chính mình, cho những nhà đầu tư ban đầu và vực dậy ngành công nghiệp âm nhạc đang rơi tự do.
Spotify là công ty giữ vững vị trí dẫn đầu thị trường âm nhạc một cách ấn tượng ngay cả khi bộ ba nhà phát hành khổng lồ có giá trị nghìn tỷ đô la Apple, Alphabet và Amazon đều tung ra các dịch vụ cạnh tranh.
Vậy Spotify đã làm thế nào để đạt được điều này? Spotify tập trung một cách điên cuồng vào âm nhạc kỹ thuật số.
Vào tháng 10 năm ngoái, Ek chia sẻ với Forbes: “Chúng tôi rất giỏi trong việc từ chối. Với mọi kế hoạch, chúng tôi luôn xem xét xem liệu những kế hoạch đó có hỗ trợ được sứ mệnh của chúng tôi hay không. Nếu có, chúng tôi mới đi sâu vào kế hoạch đó. Chúng tôi có cái nhìn độc đáo về những việc cần làm”.
Ek chia sẻ rằng bởi vì Spotify chỉ tập trung vào âm nhạc và âm thanh nên anh đã tuyển dụng được những tài năng hàng đầu trong ngành. EK nói: “Những người giỏi nhất về âm thanh đến với Spotify vì chúng tôi là những người giỏi nhất trong lĩnh vực này. Trong khi đó, tại Apple, âm nhạc chỉ nằm ở vị trí 27 trong thứ hạng ưu tiên. Nếu bạn muốn sản xuất một chiếc ô tô tự lái thì đừng tìm đến chúng tôi.”
Xu hướng người dùng là cực kỳ quan trọng
Khi Anjali Sud làm giám đốc tiếp thị của công ty cung cấp dịch vụ video kỹ thuật số Vimeo, công ty này đã dự định xây dựng mô hình kinh doanh với hình thức đăng ký (mô hình kinh doanh trong đó khách hàng phải trả giá theo định kỳ để có quyền truy cập vào sản phẩm hoặc dịch vụ) để cạnh tranh với Netflix, Amazon Prime và HBO.
Nhưng Sud nhận thấy rằng các doanh nghiệp nhỏ cũng đang tải video lên web và gửi quảng cáo qua email bằng dịch vụ tương tự để quảng bá kinh doanh.
Vào tháng 4 năm ngoái, Sud chia sẻ Forbes rằng: “Từ những công ty mới thành lập, các công ty khởi nghiệp công nghệ cho đến bộ phận tiếp thị của các tập đoàn lớn đều làm như vậy để quảng bá. Vậy, đây chắc chắn là một xu hướng của người dùng.”
Cô linh cảm rằng tương lai của Vimeo không phụ thuộc vào những bộ phim nổi tiếng của Hollywood mà là mối quan hệ với những công ty ở Thung lũng Silicon. Kế hoạch của cô là: Chuyển trọng tâm từ cung cấp sản phẩm giải trí sang cung cấp sản phẩm phục vụ các doanh nghiệp.
Sud nói: “Thị trường các doanh nghiệp là thị trường rộng lớn hơn nhiều. Chúng tôi có thể bắt chước cách những công ty như Squarespace và GoDaddy sử dụng các trang web để áp dụng với video.”
Công ty IAC khi đó đã giao cho Sud một đội nhóm nhỏ để xây dựng dịch vụ này. Dự án đã thành công đến mức Sud được bổ nhiệm làm Giám đốc điều hành của Vimeo vào năm 2017. Cô đã biến Vimeo từ một trang web lỗi thời không mấy người quan tâm thành một trang web chuyên niêm yết những danh mục đầu tư công nghệ của IAC.
Vào tháng 5 vừa rồi, Vimeo đã tách ra khỏi IAC, khiến cho Sud trở thành một trong số những CEO nữ hiếm hoi của một công ty công nghệ đã niêm yết. Sud cho biết: “Là một người phụ nữ, một người mẹ và là một giám đốc điều hành công ty về công nghệ, tôi là một bản thể độc đáo trong thế giới phần mềm. Tôi rất vui được đem quan điểm và phong cách của bản thân mình đến với ngành. Sẽ rất thú vị đấy.”
Đi sâu vào dữ liệu
Khi tung ra ứng dụng cho thuê phòng nghỉ qua đêm, những người sáng lập Airbnb chưa xác định được rằng họ nên tập trung vào việc tăng khách hàng hay tăng số lượng nhà cho thuê. Vì vậy, chuyên gia khoa học máy tính Nate Blecharczyk – một trong ba thành viên sáng lập công ty đã nghiên cứu dữ liệu những thị trường họ quan tâm hàng đầu như New York, San Francisco và L.A để tìm giải pháp.
Nate đã phát hiện ra hai điều quan trọng. Đầu tiên, việc niêm yết các dự án nhà (listing) sẽ thúc đẩy nhu cầu của khách hàng. Thứ hai, khi hơn 300 dự án trong một thành phố được niêm yết, thành phố đó sẽ đạt đến điểm giới hạn và thị trường sẽ tự phát triển.
Blecharczyk nói với Forbes vào tháng 12/2021 rằng: “Bằng cách xem xét dữ liệu thật cẩn thận, chúng tôi đã tập trung hơn vào vấn đề. Thay vì mục tiêu phát triển công ty trên phạm vi toàn quốc, đơn giản là chúng tôi chỉ tập trung tìm 300 cơ sở bất động sản ở những thành phố du lịch quan trọng nhất”.
Có dữ liệu trong tay, những người sáng lập công ty đã xây dựng chiến lược nhắm vào mục tiêu tìm 300 căn nhà cho thuê tại những địa điểm quan trọng. Chiến lược này sẽ tiếp cận từng thành phố một, sau đó mở rộng ra toàn quốc, và cuối cùng là thống trị thị trường chia sẻ nhà toàn cầu. Ngày nay, vốn hóa thị trường của Airbnb đã đạt 100 tỷ USD.
Làm điều ngược lại so với số đông
Những công ty lớn và có giá trị khổng lồ như Amazon, Walmart và Target đang thống trị thế giới bán lẻ. Tuy vậy, trong tình hình Covid, ông Josh Silverman – Giám đốc điều hành của công ty chuyên cung cấp những sản phẩm thủ công và cổ điển Etsy đã nhìn thấy một cơ hội đang bị những công ty này bỏ quên.
Khi Covid-19 biến ngôi nhà của tất cả mọi người thành văn phòng, lớp học và sân chơi, Silverman chắc chắn một điều rằng mọi người sẽ có nhu cầu mua những sản phẩm thủ công thú vị và độc đáo hơn để đặt trong nhà họ. Vào tháng 10 năm ngoái, trả lời phỏng vấn với Forbes, Silverman chia sẻ: “Nhiệm vụ của chúng tôi là duy trì hoạt động thương mại của con người.”
Kế hoạch của ông là mặc cho những công ty như Amazon, Walmart và Target tranh giành nhau cung cấp những mặt hàng được sản xuất hàng loạt, nhanh nhất với giá rẻ nhất, Etsy sử dụng công nghệ để sản xuất và cung cấp những mặt hàng thủ công mỹ nghệ độc đáo.
Silverman giao những công cụ tiếp thị, dữ liệu khoa học và công nghệ AI tiên tiến mà các công ty bán lẻ khổng lồ đang sử dụng cho một cộng đồng thợ thủ công. Lực lượng này chủ yếu là nữ và chế tác sản phẩm theo phong cách chiết trung. Bằng cách này, doanh thu của Etsy năm 2020 đã đạt mức 1,7 tỷ USD, tăng 111% so với năm 2019, nhờ bán đồ nội thất, các tác phẩm nghệ thuật và những loại đồ chơi có một không hai mà khách hàng thèm muốn có được trong thời gian cách ly.
Đồng thời, Etsy cũng đã đem đến nguồn thu nhập quan trọng cho hàng triệu người mất việc trong thời kỳ xã hội trải qua những biến động chưa từng có như hai năm vừa qua. Hiện tại, giá cổ phiếu của Etsy đã tăng 275% so với mức thấp nhất trong thời kỳ đại dịch năm 2020.
Theo Forbes