Thị trường lao động toàn cầu đang trải qua những biến chuyển chưa từng có trong lịch sử. Theo báo cáo mới nhất từ Diễn đàn Kinh tế Thế giới, đến năm 2026, hơn 50% lực lượng lao động toàn cầu sẽ cần được đào tạo lại kỹ năng. Tại Việt Nam, với tốc độ số hóa nhanh chóng và sự xâm nhập mạnh mẽ của công nghệ AI, các doanh nghiệp đang đứng trước áp lực lớn trong việc tái cấu trúc nhân sự và chiến lược phát triển. Hiểu rõ dự báo thị trường lao động 2026 không chỉ giúp lãnh đạo doanh nghiệp chủ động trong kế hoạch tuyển dụng mà còn tạo lợi thế cạnh tranh bền vững trong kỷ nguyên mới.
Tổng quan về dự báo thị trường lao động 2026
Dự báo thị trường lao động 2026 cho thấy một bức tranh đầy biến động với nhiều yếu tố tác động đan xen. Theo nghiên cứu của McKinsey Global Institute, khoảng 375 triệu người lao động trên toàn cầu sẽ phải chuyển đổi nghề nghiệp hoặc học kỹ năng mới vào năm 2026. Tại Việt Nam, con số này ước tính lên đến 15 triệu người, chiếm gần 30% lực lượng lao động hiện tại.
Công nghệ tự động hóa và trí tuệ nhân tạo đang tạo ra một cuộc cách mạng thực sự trong cách thức tổ chức công việc. Nhiều vị trí truyền thống như nhân viên nhập liệu, kế toán cơ bản hay công nhân lắp ráp đơn giản đang dần bị thay thế. Đồng thời, những công việc mới như chuyên gia phân tích dữ liệu, kỹ sư AI hay quản lý trải nghiệm khách hàng số đang xuất hiện với tốc độ chóng mặt.
Một yếu tố quan trọng khác định hình thị trường lao động tương lai là sự thay đổi trong kỳ vọng của người lao động. Thế hệ Gen Z và Millennials không chỉ tìm kiếm mức lương hấp dẫn mà còn đòi hỏi môi trường làm việc linh hoạt, cơ hội phát triển cá nhân và ý nghĩa trong công việc. Điều này buộc các doanh nghiệp phải tái thiết kế văn hóa tổ chức và chính sách nhân sự để thu hút và giữ chân nhân tài.
Bối cảnh kinh tế vĩ mô cũng đóng vai trò then chốt trong việc định hình thị trường lao động. Với dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam đạt 6.5-7% trong giai đoạn 2024-2026, nhu cầu nhân sự chất lượng cao sẽ tiếp tục tăng mạnh, đặc biệt trong các ngành như công nghệ thông tin, tài chính ngân hàng, y tế và giáo dục.
Những xu hướng việc làm 2026 nổi bật nhất
Xu hướng việc làm 2026 đang được định hình bởi sự kết hợp giữa tiến bộ công nghệ và thay đổi trong nhận thức xã hội. Một trong những xu hướng rõ nét nhất là sự chuyển dịch từ mô hình việc làm truyền thống sang các hình thức linh hoạt và đa dạng hơn. Theo dự báo của Tổ chức Lao động Quốc tế, đến năm 2026, khoảng 40% lực lượng lao động toàn cầu sẽ tham gia vào các hình thức việc làm phi truyền thống như freelance, hợp đồng ngắn hạn hoặc làm việc theo dự án.
Tại Việt Nam, xu hướng này đang phát triển nhanh chóng với sự gia tăng của nền kinh tế gig economy. Các nền tảng như Grab, Shopee hay Tiki không chỉ tạo ra hàng triệu cơ hội việc làm linh hoạt mà còn thay đổi cách người lao động nhìn nhận về công việc và thu nhập. Nhiều chuyên gia dự đoán rằng đến năm 2026, có đến 25% người lao động Việt Nam sẽ có ít nhất một nguồn thu nhập từ công việc tự do hoặc kinh doanh cá nhân.
Sự bùng nổ của việc làm công nghệ
Ngành công nghệ thông tin tiếp tục là điểm sáng trong bức tranh việc làm tương lai. Theo báo cáo của Vietnam IT Market Report, nhu cầu nhân sự IT tại Việt Nam dự kiến tăng 47% vào năm 2026, với mức lương trung bình cao hơn 2.5 lần so với các ngành khác. Các vị trí như kỹ sư phát triển phần mềm, chuyên gia an ninh mạng, và kiến trúc sư giải pháp đám mây đang trở thành những công việc được săn đón nhất.
Đặc biệt, với sự phát triển mạnh mẽ của AI và machine learning, những vị trí mới như kỹ sư dữ liệu, chuyên gia học máy hay nhà phát triển chatbot đang có nhu cầu tuyển dụng tăng vọt. Một ví dụ điển hình là FPT Software, doanh nghiệp công nghệ hàng đầu Việt Nam, đã công bố kế hoạch tuyển dụng thêm 10,000 kỹ sư trong giai đoạn 2024-2026, trong đó 30% là các vị trí liên quan đến AI và công nghệ mới.
Xu hướng làm việc linh hoạt và từ xa
Đại dịch COVID-19 đã tạo ra một cú hích mạnh mẽ cho xu hướng làm việc từ xa, và điều này sẽ tiếp tục phát triển mạnh đến năm 2026. Theo khảo sát của PwC, 83% CEO toàn cầu tin rằng làm việc từ xa sẽ trở thành chuẩn mực mới, với ít nhất 2-3 ngày làm việc tại nhà mỗi tuần. Tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp lớn như Vingroup, Viettel hay VNPT đã chính thức áp dụng chính sách làm việc hybrid lâu dài.
Xu hướng này không chỉ thay đổi cách thức làm việc mà còn tác động sâu sắc đến thị trường bất động sản văn phòng và cơ sở hạ tầng công nghệ. Các doanh nghiệp đang đầu tư mạnh vào công cụ cộng tác trực tuyến, hệ thống bảo mật từ xa và đào tạo kỹ năng quản lý đội nhóm ảo cho các cấp lãnh đạo.
Nhu cầu nhân sự 2026 theo ngành nghề
Nhu cầu nhân sự 2026 sẽ có sự phân hóa rõ rệt giữa các ngành nghề, phản ánh xu hướng phát triển kinh tế và công nghệ. Theo dự báo của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, Việt Nam sẽ cần bổ sung khoảng 1.5 triệu lao động mỗi năm trong giai đoạn 2024-2026, trong đó phần lớn tập trung vào các ngành có giá trị gia tăng cao.
Ngành dịch vụ tài chính và ngân hàng dự kiến sẽ có nhu cầu tuyển dụng tăng 35% vào năm 2026, đặc biệt là các vị trí liên quan đến fintech, phân tích rủi ro và tư vấn đầu tư. Sự phát triển của công nghệ blockchain và tiền điện tử cũng tạo ra nhiều cơ hội việc làm mới trong lĩnh vực này.
Ngành y tế và chăm sóc sức khỏe cũng đang trải qua giai đoạn tăng trưởng mạnh với nhu cầu nhân sự dự kiến tăng 40% đến năm 2026. Không chỉ các bác sĩ và y tá truyền thống, thị trường đang cần nhiều chuyên gia về y tế số, quản lý dữ liệu y tế và phát triển ứng dụng chăm sóc sức khỏe từ xa.
Top ngành tuyển dụng nhiều nhất
Dựa trên phân tích xu hướng thị trường, năm ngành có nhu cầu tuyển dụng cao nhất vào năm 2026 bao gồm công nghệ thông tin, tài chính ngân hàng, y tế, logistics và thương mại điện tử. Ngành công nghệ thông tin tiếp tục dẫn đầu với dự báo thiếu hụt 500,000 nhân sự chất lượng cao. Các vị trí như lập trình viên full-stack, chuyên gia DevOps và kỹ sư dữ liệu có mức lương khởi điểm từ 15-25 triệu đồng mỗi tháng.
Ngành logistics và chuỗi cung ứng đang trở thành ngành chiến lược với nhu cầu tuyển dụng tăng 45% nhờ sự phát triển của thương mại điện tử. Các doanh nghiệp đang tìm kiếm nhân sự có khả năng quản lý kho thông minh, tối ưu hóa vận chuyển và phân tích dữ liệu logistics.
Những ngành nghề có nguy cơ bị thay thế
Trong khi nhiều ngành nghề phát triển mạnh, một số lĩnh vực truyền thống đang đối mặt với nguy cơ bị thu hẹp hoặc biến mất. Theo nghiên cứu của Oxford Economics, khoảng 20% công việc hiện tại tại Việt Nam có nguy cơ bị tự động hóa vào năm 2026. Các công việc lặp đi lặp lại, không đòi hỏi sáng tạo như nhân viên nhập liệu, thu ngân siêu thị hay công nhân lắp ráp đơn giản đang dần bị thay thế bởi máy móc và phần mềm.
Tuy nhiên, điều quan trọng là nhiều ngành nghề không biến mất hoàn toàn mà chuyển đổi sang hình thức mới. Ví dụ, kế toán truyền thống đang chuyển sang kế toán phân tích, tập trung vào việc diễn giải số liệu và tư vấn chiến lược thay vì chỉ ghi chép sổ sách.
Kỹ năng cần thiết 2026 cho người lao động
Kỹ năng cần thiết 2026 sẽ là sự kết hợp hài hòa giữa năng lực công nghệ và kỹ năng con người. Theo Báo cáo Tương lai Việc làm của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, 50% người lao động sẽ cần học lại kỹ năng vào năm 2026. Điều này đặt ra thách thức lớn cho cả người lao động và doanh nghiệp trong việc xây dựng chiến lược phát triển năng lực phù hợp.
Một trong những thay đổi quan trọng nhất là sự chuyển dịch từ mô hình học một lần dùng cả đời sang học tập suốt đời. Người lao động cần phát triển tư duy growth mindset, sẵn sàng học hỏi và thích nghi với công nghệ mới. Các doanh nghiệp tiên phong như Samsung Việt Nam đã đầu tư hàng triệu USD vào chương trình đào tạo nội bộ, giúp nhân viên cập nhật kỹ năng liên tục.
Kỹ năng công nghệ và số hóa
Trong thời đại số, hiểu biết về công nghệ không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc cho mọi vị trí. Kỹ năng số cơ bản như sử dụng phần mềm văn phòng, phân tích dữ liệu đơn giản và hiểu biết về an ninh mạng sẽ trở thành tiêu chuẩn tối thiểu. Đối với các vị trí chuyên môn cao, kỹ năng lập trình, phân tích dữ liệu nâng cao và thiết kế trải nghiệm số sẽ là lợi thế cạnh tranh quan trọng.
Đặc biệt, khả năng làm việc với AI và tự động hóa sẽ trở thành kỹ năng then chốt. Người lao động cần biết cách khai thác công cụ AI để tăng năng suất, từ việc sử dụng ChatGPT cho công việc viết lách đến ứng dụng machine learning trong phân tích kinh doanh.
Kỹ năng mềm không thể thiếu
Paradox của tự động hóa là càng có nhiều công việc được thực hiện bởi máy móc, kỹ năng con người càng trở nên quan trọng. Các kỹ năng như tư duy phản biện, sáng tạo, đồng cảm và giao tiếp hiệu quả sẽ là những yếu tố phân biệt giữa người lao động xuất sắc và trung bình. Khả năng lãnh đạo và quản lý trong môi trường đa văn hóa, làm việc nhóm từ xa cũng trở thành năng lực cốt lõi cho các vị trí quản lý.
Kỹ năng giải quyết vấn đề phức tạp và ra quyết định trong bối cảnh không chắc chắn cũng ngày càng được đánh giá cao. Trong môi trường kinh doanh biến động nhanh, khả năng phân tích tình huống, đánh giá rủi ro và đưa ra quyết định nhanh chóng sẽ là yếu tố then chốt cho sự thành công.
Chiến lược chuẩn bị cho doanh nghiệp
Đối mặt với những thay đổi sâu sắc của thị trường lao động, doanh nghiệp Việt Nam cần xây dựng chiến lược toàn diện để thích ứng và phát triển. Điều quan trọng nhất là chuyển đổi tư duy từ quản lý nhân sự truyền thống sang quản trị nhân tài chiến lược. Doanh nghiệp cần xem nhân sự không chỉ là chi phí mà là tài sản quan trọng nhất, đầu tư vào con người chính là đầu tư vào tương lai.
Xây dựng văn hóa học tập trong tổ chức là yếu tố then chốt. Các doanh nghiệp tiên phong như Unilever Việt Nam đã triển khai chương trình “Future Fit” giúp 100% nhân viên được đào tạo kỹ năng mới mỗi năm. Việc tạo môi trường khuyến khích thử nghiệm, chấp nhận thất bại và học hỏi từ sai lầm sẽ giúp tổ chức linh hoạt hơn trong bối cảnh thay đổi nhanh.
Đầu tư vào công nghệ HR cũng là xu hướng tất yếu. Từ hệ thống tuyển dụng AI đến nền tảng đào tạo trực tuyến, công nghệ đang giúp tối ưu hóa quy trình quản lý nhân sự và nâng cao trải nghiệm nhân viên. Một ví dụ thành công là Techcombank với việc ứng dụng AI trong đánh giá hiệu suất và dự báo nhu cầu nhân sự, giúp giảm 30% thời gian tuyển dụng và tăng 25% tỷ lệ giữ chân nhân tài.
Cuối cùng, xây dựng mạng lưới đối tác chiến lược trong đào tạo và phát triển nhân sự là điều cần thiết. Hợp tác với các trường đại học, trung tâm đào tạo uy tín như FPT để cập nhật kiến thức và kỹ năng mới cho đội ngũ. Các khóa học như Global MiniMBA hay AI trong quản trị nhân sự của FPT đang giúp nhiều lãnh đạo doanh nghiệp nắm bắt xu hướng và xây dựng chiến lược nhân sự hiệu quả.
Dự báo thị trường lao động 2026 cho thấy một tương lai đầy thách thức nhưng cũng tràn đầy cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam. Thành công trong kỷ nguyên mới phụ thuộc vào khả năng thích ứng, đổi mới và đầu tư vào con người. Những doanh nghiệp chủ động chuẩn bị từ hôm nay, xây dựng đội ngũ có kỹ năng phù hợp và văn hóa học tập liên tục sẽ là người chiến thắng trong cuộc cạnh tranh nhân tài khốc liệt sắp tới. Đừng chần chừ, hãy bắt đầu hành trình chuyển đổi ngay hôm nay để đón đầu những cơ hội của thị trường lao động tương lai. Nâng cao năng lực lãnh đạo và quản trị chiến lược với các khóa học chất lượng cao tại FPT sẽ là bước đi thông minh giúp bạn và doanh nghiệp sẵn sàng cho năm 2026.
Hãy liên hệ sớm với FPT theo số hotline 0904.922.211 (Hà Nội) – 0904.959.393 (HCM) để nhận được tư vấn nghệ thuật lãnh đạo và các khóa học chất lượng cao tại FPT nhé!
